Bursa’da doğdu; Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi’ni bitirdi (1957); ABD’de eğitim dalında master yaptı (1963); öğretmen, teknik eleman, danışman ve yönetici olarak çalıştı; 1988’de emekli oldu. Ünalan, ilk yazılarını ve çevirilerini (şiir) Yeni Ufuklar dergisinde yayımladı (1961-62).
1965’te, Karıncayı İncitmeyen Adam adlı öyküsüyle Yunus Nadi Armağanı kısa öykü birincilik ödülünü aldı. Pek az öykü yayımladı (1965-66). İngilizce ve Almancadan bilimsel yapıtlar çevirdi. Dil, özellikle de dil-ideoloji ve politika üstüne yazdığı inceleme ve denemelerini Soyut ve Türkiye Yazıları dergilerinde yayımladı (1973-80) ve bir bölüğünü Dil ve Politika adıyla kitaplaştırdı (1993). Gene dil üstüne günlük biçiminde yazdığı kısa denemelerini Papirüs’te (1980-81), Dize’de (1995-98) ve Evrensel Kültür’de (1998-99) yayımladı ve “Dil Günlüğü” adıyla kitaplaştırdı (1999). Ünalan yazılarında genellikle Ragıp Gelencik, kimi çevirilerinde ise Ferhat Gelendeş takma adını kullandı.
Charles Darwin’in bilim tarihindeki yerini “Darwin Ne Yaptı?” adlı popüler kitabında anlattı (1997). Gelencikler (şiir, 1994) adında yayınlanmamış bir kitabı daha olan Ünalan, son yıllarında, adı büyük olasılıkla “Einstein Ne Yaptı?” konacak olan popüler bir kitap üzerinde çalışıyordu.